Çocuklarımızla özellikle küçükken iletişim kurarken yaklaşımımız ne olmalıdır? Onları hayata en iyi şekilde hazırlamak için onlarla ne tür ilişkiler kurmalıyız? Görünüşe göre “yetişkin-eşit-genç” diye doğru kullanırsak çocuklarımızı hayata hazırlamada çok işe yarayan bir formül var.

Ebeveynler olarak, ana hedefimiz, çocuğumuzun kişiliğini hayata hazır, kendine güvenen ve çocuğumuzun üstlenmeyi seçebileceği her türlü görevi yerine getirme becerisine sahip ve başarısızlıkları yapıcı ve olumlu bir şekilde ele alabilecek şekilde “inşa etmektir”.  Bunu başarmak için çocuklarımızla üç farklı bakış açısıyla ilişki kurmayı öğrenmeliyiz: yetişkin olarak, eşit olarak, genç olarak. Her bakış açısının rolü ve onu kullanmak için doğru zamanı vardır. İşin püf noktası, hangilerinin ne zaman kullanılacağını ve nasıl doğru kullanılacağını bilmektir.

“Yetişkin” bakış açısıyla başlayalım. Burada baskın ebeveyn figürü olarak kendimizi çocuğun üzerine yerleştiririz. Kuralları koyar, gerektiğinde baskı uygularız. “Eşit” bakış açısıyla, tepeden inme bir tonla değil, eşit olarak konuştuğumuzda çocuğun bizi çok daha dikkatli dinlediğini keşfedeceğiz. İşte bu çocuklara arkadaş, oyun arkadaşı ve hatta sırdaş olarak davrandığımız zamandır. “Genç” bakış açısını ele aldığımızda, çocuğun bizi yönlendirmesi ve rehberlik etmesi için “olgun yetişkin” olma pratiği yapmasına izin veririz.

Üçünü birleştirmek, çocukların insan ilişkilerinin karmaşıklığını daha iyi anlamalarına yardımcı olur. Değişen koşullara uyum sağlama ve kendilerini uyarlama becerilerini geliştirmelerine, öğretmenleri, arkadaşları ve daha sonraki yaşamlarında, ortakları ve iş arkadaşlarıyla nasıl ilişki kuracaklarını bilmelerine yardımcı olur.

Şimdi üç bakış açısını ana hatlarıyla belirttiğimize göre, her biri hakkında bazı bilgiler ekleyelim. “Genç” bakış açısını ele alırken, ebeveyn otoritemizi kaybetmeden bunu nasıl yapacağımızı bilmemiz gerekir. Bunu yapmak için, çocuğa her insanın güçlü ve zayıf yönleri olduğunu, her şeyi bilemeyeceğimizi ve her şeyi yapabileceğimizi kelimelerle ve örneklerle açıklamamız gerekir. Örneğin olimpiyat şampiyonu olsanız bile tüm spor dallarında olimpiyat şampiyonu olamazsınız. Çocuklar her şeyde mükemmel olmamanın sorun olmadığını öğrendiğinde, bu onların genç omuzlarından büyük bir yükü kaldırır ve bulundukları yerde mutlu olmalarına, gerçekten ilgilerini çeken şeylerin peşinden gitmelerine ve sonunda bu konularda başarılı olmalarına olanak tanır. Aynı zamanda, her şeyi bilmedikleri veya her şeyi anlamadıkları için güvensiz olmayacaklardır.

“Eşit” bakış açısıyla ilgili olarak, çocuğun bizim her zaman onun yararına çalıştığımızı hissetmesi önemlidir. Çocuklar ne olursa olsun, onlara kızsak ya da talepkar olsak bile, onların çıkarları için çalıştığımız için, bizim baskımız onların başarması imkansız olmasa bile daha zor olanı başarmalarına yardımcı olduğunu bilmelidir. Onları kınamak ve onlara baskı yapmak zorunda olmamızın bize acı verdiğini açıkça söylemek ve bunun neden onların iyiliği için olduğunu açıklamak iyi bir fikirdir.

Eğer çocuk açıklamamızı kabul etmezse, bu şekilde olmak zorunda olduğumuz için ne kadar üzgün olduğumuzu, çocukla birlikte canımızı yaktığımızı göstermeliyiz. fakat yine de yapmalıyız çünkü bu çocuk için en iyi şeydir ve ebeveynler olarak, çocuklarımızın başarılı yetişkinler olmalarına en çok yardımcı olacak en iyi eğitimi aldıklarını görmeliyiz. Hatta bazen talebimizin çok zor olduğunu, halledebileceklerinden emin olmadığımızı, ancak yaparlarsa çok büyük fayda sağlayacaklarını ve onlara yeni kapılar açacağını bile kabul edebiliriz. Bu durumda, çocuğa kendini bağımsız olarak inşa etmesi için alan bırakmalıyız.

“Yetişkin” bakış açısıyla ilgili olarak, burada kararları ebeveyn(ler) verir. Onlar bazen bazı şeyleri kabul etmemiz gerektiğini açıklamak zorundalar. Bu çocuk için kolay olmayabilir ama harika bir örnektir çünkü büyüdüğümüzde yasalara uymak, bulunduğumuz okul veya üniversitenin, işyerinin, patronların vb. kurallarına uymak zorundayız. Çocuklar, bazen anlamasalar veya kabul etmeseler de kurallara uymaya alışkın değillerse, içinde yaşadıkları toplumla baş etmede sorun yaşayabilirler.

İşte gerçek hayattan ve günlük bir durumu bir çileden bir büyüme deneyimine dönüştürmek için üç bakış açısını nasıl kullanabileceğimiz bir örnek. Küçük çocukların sabahları giyinmeleri, yıkanmaları ve okula hazırlanmaları genellikle uzun zaman alır. Bu, çok fazla stres ve baskı yaratabilir ve hoş olmayan durumlara yol açabilir. Bununla başa çıkmanın ilk yolu, çocukla birlikte sabah rutininin tüm aşamalarını gerçek zamanlı olarak değil, boş zamanınızda, tamamen rahatlamışken gözden geçirmektir. Her sabah adım adım ne yaptığınızı hayal ediyorsunuz ve çocukla birlikte her aşamanın (banyo, kahvaltı, giyinme vb.) ne anlama geldiğini öğreniyorsunuz. Çocukla işbirliği içinde her eylem için gerçekçi bir zaman sınırı belirlersiniz ve çocuk artık pasif olmak ve kalkmak zorunda kalmak yerine zamanı tutma “pratiği” yapacaktır. Bu şekilde, tüm süreç biraz oyun haline gelir.

Bir veya iki gün sonra, çocuk rutini ezbere öğrendiğinde, “genç” bakış açısını alırsınız ve çocuk yetişkin olur. Şimdi, zamanında geldiğini görme, onu bekletmediğinizden emin olma sırası çocuktadır.

Bu şekilde, hayattaki her durum, özellikle daha zorlu olanlar, kişisel gelişime ve çocuklarımızı mutlu, kendine güvenen ve çevrelerindeki insanlarla başarılı iletişim kurabilen yeni beceriler öğrenmeye götüren bir öğrenme deneyimi haline gelebilir.

Filed under: Aile, Çocuk, Eğitim | “Çocuklarımızla İletişim Labirentinde Gezinmek” (Linkedin) için yorumlar kapalı