Bireyin ve ulusun içinde Musa niteliğinin olgunlaşması, bizi Firavun’la doğrudan çatışmaya götürür. Tora bu koşulları Mısır’ın on vebası olarak tanımlar, egonun on vebası ve “İnsanlarımı serbest bırak” talebi. İnsanlar, güçsüzlük arka planı içinde geliştiler ve aynı zamanda da özgürlük fırsatına umutsuzca bir ihtiyaç geliştirdiler.

Haggadah bize içsel geceyi anlatır: “Bu gecenin diğer bütün gecelerden ne farkı vardır?” Mısır’da, biz özseverlik bataklığından çıkmak zorunda kaldık ve döndük ve henüz birlik olmak için gücümüz yokken ama yalnız kaçmak için olan gücümüzle hızlıca yukarı hareket ettik.

Herkes zulümden, iç çatışmalar ve anlaşmazlıklardan kaçmaya çalışır. Böylece başladığımız şeyi tamamlayabileceğimiz Sina Dağı’na varana dek, kendimizi giderek Mısır’dan daha uzaklaşır buluruz.

Bu Firavun’un, egonun, bizi sevginin yeni bir seviyesine doğru itişidir. Sonunda insanlığın tamamı bu seviyeye yükselmek zorunda kalacak, ama bunu yapan ilk bizleriz. Bu İsrail ulusunun laboratuvarıdır, onun varoluşunda önemli bir safhadır.

Filed under: Bayramlar - Yorum yapılmamış→

Kısa süre önce Purim’i kutladık ve şimdi Pesah yaklaşıyor bile.

İsrail halkının bütün bayramları, aramızda olması gereken birleşme ve bağı sembolize eder; onlar sadece bunun farklı düzeylerini, farklı güçlerini belirtmiştir.

İsrail’in bütün tarihinde en güçlü bağa, Purim’de ulaşılmiştır. Ve biz aramızdaki bağa ilk kez Pesah’da ulaşırız, Mısır’da kölelikten, özgürlüğün varışın bayramı.

Özgürlük; egomuzdan, başkalarına karşı duyulan asılsız nefretten, reddetmekten, birbirimizi sokakta kesmek ya da çıkarlarımızın çatıştığı başka durumlarda aramızda ortaya çıkan böyle çirkin tutumlardan kurtulmak olarak bilinir.

Birliğe ulaşmayı ve kötü doğamıza hükmetmeyi başardığımız zaman, tüm hayatımızı da düzeltebileceğimizi anlarız. Konutun ve gıdanın fiyatlarını düşürebiliriz, ailesel ilişkilerde düzeltebiliriz, şehirlerimizi temiz bir hale getirebiliriz ve okullarımızdaki şiddeti durdurabiliriz.

Buna Mısır’dan göç, sürgünden çıkış denir. Egomuzun içinde boğuluruz ve daha fazla bir şey duymak istemeyiz. Ama aniden anlarız ki aramızda iyi ilişkiler kurmak, yakın olmak mümkündür. Sadece mümkün değil açıkça gereklidir, çünkü artık böyle devam etmek imkânsızdır.

Geçen seçimden önce bütün partiler, her alanda hayatlarımıza özen göstereceklerine söz verdiler. Ama aslında, Kabala İlmine göre, bütün farklılıkların üzerine yükselmedikçe ve biz onların üzerinde bağa gelmedikçe, hiç kimse başarılı olamayacaktır. Atasözünde şöyle yazılmıştır: “…sevgi bütün günahları örter.” Kişisel çıkarlarımızla ilgilenmez, birlik olmaya başlarsak, o zaman birliğin bu yeni formu hayatlarımızı etkilemeye başlayacaktır.

Pesah Bayramı ve Mısır’dan göçün hikâyesi mecazidir; insanlar arasındaki bencil tutum ve davranışlardan ayrılmayı ve daha yüce bir tutum ve davranışların oluşmasına işaret eder. Bu durum içimizdeki Firavun’dan, bize hâkim olan egodan özgürleşmemizdir. Eğer biz onun kontrolünden çıkar ve başkalarını sevebilirsek, buna özgürlük, kurtuluş denir. Ve Mısır’dan göçten sonra ve çölde dolaşırken, İsrail halkı Sina Dağı’na ulaşır ve Tora’yı alır. Onlara, tek kalp tek adam olmaya, Arvut (karşılıklı garanti) içinde, birlik içinde, “dostunu kendin gibi sev” koşulunda yaşamaya hazır olup olmadıklarını soruldu. Buna kurtuluş denir, bizim bağ ve birliğimizin içinde keşfettiğimiz, doğadaki gizli, benzersiz güç ile kurtuluruz.

Filed under: Bayramlar - Yorum yapılmamış→

Soru: Pesah’ın başlaması onuruna, bayram yemeği sırasında çocuklarımıza, Yahudilerin Mısır’dan göçü hakkında bahsetmemiz gerektiği söylendi. Tam olarak onlara ne anlatmalıyız? Bilmeleri gereken en önemli şey nedir?

Cevap: Her şeyden önce, çocuklarla büyükler arasında bir fark olduğunu düşünmüyorum. “Oğluna anlat” denmiştir, bu kim bu şeyleri bilmiyor ve onları öğrenmek istiyorsa bizim oğlumuz gibidir anlamındadır.

Herkes anlamalıdır, “göç” ne anlama gelir ve o kurtuluştan nasıl farklıdır. Biz hala sürgün koşulunda olduğumuzu ve kurtuluşu aramaya devam edip etmediğimizi bilmeliyiz.

Sürgün, kurutuluşun zıttı olan bir durumdur. Onlar iki karşıt içsel duyguyu temsil eder, şimdiye dek, bizler içimizdeki bu duyguları tanımlamaktan bile aciziz.

Mısır’dan bahsederken… O, Yahudiler için çok kötü müydü? İlk başta, onlar yiyeceklerin bolluğundan ve “kral hayatı” sürmekten zevk aldılar. Firavun onlara çok iyi davrandı, o gerçek bir cennetti. Neden hepsi birden bire yedi yıllık doymayla, yedi yıllık kıtlık yer değiştirince, Yahudiler sürgünde olduklarını kabul ettiler?

İnsanlar yaşam amacını kaybettiler. Kişi neden yaşadığını anlamaz oldu. Bugün pek çok insan aynı şeyi itiraf edebilir; “ Neden yaşadığımı bilmiyorum. Bu yaşamımı o derece zehirliyor ki ben hayatta kalmak istemiyorum.”

İnsanlar umutsuzluktan, terörist olmayı seçiyor, hayatlarındaki ışığın arayışı içinde. Yaşamaya değer bir ideal arıyorlar. İdealleriyle uyuşmayan şeylerle mücadele etmek, kendilerini düşmanı yenen kahramanlar olarak hissetmelerini sağlıyor. Bu his onların hayatlarını anlamlı hale getirir; aksi takdirde kendilerini ölü hissederler.

Günümüzde birçok kişi hayatın anlamını bulma ile ilgileniyor. Yaşamsal amaç olmadan, varoluşumuz tadını kaybeder ve ölüm bile bize böyle bir hayattan daha iyi görünür. Mısır’ın et ve sarımsak bolluğu artık tatmin etmez.

Mısır insan arzularının her türünü karşıladı; yemek, seks, aile, para, güç ve bilgi. O herkes için bir cennet oldu ve Yahudiler tüm Mısır nüfusunun en saygını ve zengini idi. Peki, neleri eksikti? Sadece, hayatın amacı! Bu tür sorular kişinin içinde uyandığı zaman, yaşam hissini zehirler. Altın bir kafeste yaşıyor ve onun dışına çıkmamız mümkün değil gibi hissederiz.

Bu “kölelik” denen şeydir. Müreffeh hayatımız bizi boğar ve öldürür. Eğer varoluşumuz “doyumlu” olmazsa, bundan kaçma arzumuz da haklı olur. Ancak egoizmimiz, rahat bir hayatı reddetmemiz için bize izin vermez.

Egomuz Mısır’a ait hayattan zevk alır. Aynı zamanda şu soruyla da tahrik ediliriz: “Neden yaşıyoruz? Biz insan mıyız yoksa sadece hayvan mı?” Günümüzde, dünyada olup biten budur.

İyi bir hayat yaşamak için gereken her şeyi sağlayabiliriz ama sahip olduğumuz her şey acı ile ıslanmıştır. Hayatın özüne dair soru, sıradan maddi çıkarlardan çok daha önemlidir. Bu bizi dağın tepesinden uçuruma atar. Böylece bizim bütün karanlığımızı tanımamızı sağlar.

Modern dünyada ve bilhassa daha genç kuşaklar arasında çok yaygındır. Bizi kendi egemenliği altında tutan ve gitmemize izin vermeyen egoizmimizin içinde, sürgünde olduğumuzu algılamaya başlarız. Bu koşul “Mısırlı köle” olarak adlandırılır. Kendimizi ondan kurtarmamız gerekir.

Filed under: Bayramlar - Yorum yapılmamış→

Soru: Pesah kutlaması, kendimiz hakkında, toplumumuz hakkında, halkımız hakkında yeni bir şey öğrenmek ve birbirimizle ilişkilerimizde niteliksel bir değişiklik yapmak için özel bir fırsattır.

Rav Kuk eğer İsrail halkı bir zamanlar kölelikten özgürlüğe bu geçişi yapmamış olsaydı, bütün dünyanın böyle bir değişikliği yapmasının mümkün olamayacağını yazmış. İsrail halkının bütün dünyayı bu kadar çok etkilediği doğru mu?

Cevap: İsrail halkı, tüm dünyadan seçilmiş ve birleşmek için antik Babil’den çıkan özel bir insan grubudur.

Bugün, bütün dünya bir zamanlar Tapınağın yıkılması esnasında sadece Yahudiler arasında ortaya çıkan, aynı karşılıklı nefretin içindedir. Bu nefret nedeniyle, Yahudiler birlik olma yüksek seviyesinden bu dünyanın seviyesine düştüler ve bunun anlamı sürgüne gitmektir.

Bugün Yahudi halkı tüm dünya ile karışmıştır ve biz hepimiz, Mısır ya da karşılıklı nefretin kölesi denilen aynı koşulun içindeyiz.

Yahudiler bu kölelikten çıkmış oldukları için, biz anılara, bir önceki koşulun genlerine (reşimot) sahibiz. Bu nedenle, bizler “dünya ulusları için bir ışık olma” anlamına gelen, herkese örnek olma konusunda ve bütün insanlığın şu an içinde bulunduğu bu korkunç durumdan çıkmasına rehberlik etmeliyiz.

Şimdi bu görev İsrail topraklarında yaşayan İsrail halkı içindir. Bu yüzden biz buraya geri gelebildik. Bizler tüm dünyanın yararı için misyonumuzu gerçekleştirmeliyiz. Sonuçta, yaratılışın amacı tüm insanların bir ulus, bir aile olmasıdır.

Filed under: Bayramlar - Yorum yapılmamış→

Biz bütün dünyaya yardımcı olabilecek bir araca sahibiz. Mısır’dan, karşılıklı kin ve nefretten çıktığımızda insanlar arasındaki doğru karşılıklı bağın, tüm sorunları çözdüğünü göreceğiz.

Bu nedenle bugün, İbrahim’in yöntemine her yerde ihtiyaç vardır. Var olan ihtiyaç budur ve eğer biz, İsrail ulusu, bunu yerine getirmez ve insanlığa sunmazsak, bizim üstümüzdeki baskı artacaktır. Çünkü dünya bilinçaltında, mutluluğun anahtarını onlardan gizlediğimizi hissediyor

Ama biz yapmamız gerekeni yapar ve iyi örnek oluşturursak, dünya bunu minnet ve saygıyla alacaktır. Genel olarak, dünyanın bizden beklediği tam da budur.

Ben tüm arkadaşlarıma birliğin ve bağın bayramını diliyorum!

Filed under: Bayramlar - Yorum yapılmamış→

Pesah (Hamursuz) Bayramı, Pe-sach (atlama veya seçim) anlamına gelir. Kişinin tüm egoizminden sadece düzeltilebilir ve başkalarının yararına ihsan etmek için kullanılabilir niteliklerin seçilmesidir.

Kişi bütün dünyada tek kötü şeyin kendi doğası olduğuna ve bunun kendini ve başkalarını yok ettiğine ikna olduğu zaman sadece tek bir şey istediği sonucuna varır: Kendi içindeki bu kötülükten kurtulmak!

O bunu yapmaya çalıştığında (kötülüğün üzerine yükselmeye gayret eden bir grupla birlikte, sadece bu konudan söz eden Kabalistik metinler üzerinde çalışarak) egoizminin üzerine yükselemeyeceğini anlar. Egoizminden çıkması gerektiği ancak bunun gerçekleşmesinin umutsuz olduğunu ve kendi başına bunu yapamayacağını idrak etmesinin ve Yaradan’a, bunu yaratan Tek’e bir iç haykırışta bulunmasının gerektiğini anlar. Ve o zaman egoizmden kurtuluş gelir!

Böylece, bu kurtuluşun, bu bayram boyunca onu isteyen herkese verilmesine izin verir!

Filed under: Bayramlar - Yorum yapılmamış→

Pesah, nefrete rağmen birlikten doğan İsrail ulusunun doğuşunu sembolize eder. Bizler bölünmüş ve ayrılmış olduğumuz sürece, bir ulus değiliz; sürgündeyiz. Sadece aramızda iyi bir bağ ve birlik bizi haklı olarak “İsrail” denen bir topluluk yapar.

Bu yükseliş için hazırlık yaparken, evlerimizi temizleriz ve anlaşmazlıklardan, bölünmüş olmaktan kaçınırız. Seder, bizim bozuk karşılıklı bağlarımızın yenilenmesinin usulünü sembolize eder.

Kendimizi bu egoist mayamızdan kurtardığımız zaman, yedi gün boyunca, Mısır’da tatsız olarak algılanmış olan, karşılıklı ihsan etme seviyesine yükselişimizin sembolü olan, Matza (mayasız ekmek) yeriz. Biz bu yola ayrılığın köleleri olarak, doğamızın köleleri olarak başlarız ve özgür insanlar olarak, yeni doğmuş ve tek bir ulus olarak yolculuğu tamamlarız.

Artık, nerede yaşarsak yaşayalım, bizi ayıran değerlere tapınmaktan vazgeçmek zorunda olduğumuza hiç şaşırmamalıyız. Bu tür her arzu Mısır’dan göçün bir safhası haline gelir, çünkü Pesah, bizim anlaşmazlıkların ve ayrılıkların “üzerinden sevgi seviyesine doğru atlamamızı” simgeler.

Filed under: Bayramlar - Yorum yapılmamış→

Dünyamızda bağımsızlığın pek çok biçimi var – ekonomik, politik, toplumsal vb. – ancak bunlar sahte bağımsızlıktır.  Kişi tüm yaşamı boyunca bağımsızlık arayışındadır, ama her anlamda sınırlandırılmış durumdadır, işte bu nedenle bağımsız olmaya farklı bir bakışla yaklaşmak gerekir.

İsrail ulusu ancak İsrail devleti içinde bağımsız olabilir, çünkü coğrafi olarak bu bizim ülkemizdir. Eğer İlahi Takdir izni ile ülkemiz içinde bağ kurar birleşirsek, o zaman gerçekten de şimdi ve burada bağımsız oluruz, hayali olarak değil gerçekten de bağımsız oluruz.

Bu ülkede, tüm dünya için gerçek bağımsızlığa örnek oluşturmak zorundayız, çünkü her şeyi belirleyen bu nitelikten daha incelikli başka bir şey yoktur. Doğanın tümü, tüm seviyeleriyle budur ve bunun peşinden koşar! Hatta kişinin bencil doğası bile her biçimiyle bağımsız olmaya özlem duyar, aksi takdirde kendisini kusurlu ve eksik hisseder.

Bu nedenle, egomuzun hatırı için kendimizi bağımsız hissetmenin bir yolunu bulmak zorundayız. Ancak ortaya çıkan şudur ki, buna ancak en bencil durumu en özverili durum ile dengeleyerek, böylece bu iki durumu bağlantıya sokarak erişilebilir.

İsrail ülkesinde yaşamalıyız, bu devleti geliştirmeli, onun için savaşmalıyız ve böylece bağımsızlığımız korumalıyız diye okudum öğrendim. Yabancı hâkimiyetten kurtulmanın başka yolu yoktur diye düşündüm. Ancak, daha çok ilerleyince, bunun bağımsız olmanın yolu olmadığı sonucuna vardım. Bağımsızlık küçük ve yerel bir kavramlar olan Siyonizm, politika ve tüm benzeri kavramların üzerine yükselerek edinilir. Amacımız ve misyonumuz evrenseldir. Zamanın ötesindedir ve kişisel olarak bizimle değil ama tüm dünya ile ilgilidir. Bunu gerçekleştirmemiz gereklidir. Böylece tüm dünya yukarı güçle bir olarak var oluşun bir sonraki seviyesine, insan seviyesine geçerek gerçekten de bağımsız olacaktır.

Her şey bize bağlıdır. Tüm engellerin ötesinde, bunların üstüne yükselerek bağımsızlığımızı keşfetmeliyiz. Böylece tüm dünya beklemekte olduğu şeyi elde edecektir. Bağımsızlık bizi çeken ve yönlendiren belirleyen güçtür. Hem bencillik hem de özgecilik için ihtiyaç duyduğumuz budur ve bu ancak Yaradan’ın içinde edinilir.

KabTV’den “Bağımsızlık Günü İçin Yapılan Konuşma” 4/2/15

Filed under: Bayramlar, Birlik, Toplum - Yorum yapılmamış→

Soru: Maneviyat bakış açısı itibariyle, Pesah içimde beni yöneten kötülükten, diğerleri ile olan ilişkilerimdeki bencil davranışlarımdan ayrılmak demektir. Çoğu evin özel bir dolabında Pesah kap kacakları bir set halinde bulunur. Pesah için tüm kap kacakları değiştirmek geleneği neyi sembolize eder?

Cevap: Aslında Pesah için özel kap kacak seti yeni moda, modern bir akımdır. Daha önceki zamanlarda, Pesah öncesinden insanlar yeni kap kacak yapıyorlardı -kilden, tahtadan veya hayvan derisinden.

Yeni olan yemek kapları, yeni kapları (klipot) sembolize eder; örneğin, kendimiz için kullandığımız bir süre önceki arzularımızı. Şimdi bizler bunları bu şekilde kullanamayız. Fakat yalnızca ihsan etmek için bunları kullanabiliriz. Diğerleri ile olan ilişkilerimde benim kendi arzularımın bulunduğu seti değiştirmem gerekir.

Soru: Bütün sene boyunca kullandığımız ”gündelik kap kacak seti” ve ”Pesah kap kacak seti” ne anlama gelir?

Cevap: ”Gündelik kap kacak seti” diğerleri üzerinden bencilce arzum ile haz almaktır ve daha sonra siz bunu tekrar baskı altında tutar ve kullanırsınız.

”Pesah kap kacak seti” bunun zıttını yani diğerlerinin iyiliği için ihsan etmeye ilişkin arzuları kullanmayı temsil eder.

Sizin bir seti diğer set ile değiştirmeniz gerekir -arzularınızı diğerlerini sevmek için, ihsan etmek için kullanmak. Buna ”yeni kaplar” adı verilir ve bu yeni kapları bir hafta süresince kullandıktan sonra, eski kaplarınıza geri dönmeye başlayabilirsiniz. Çünkü siz artık eski kaplarınızı nasıl düzeltmeniz, yani doğru şekilde kullanmanız gerektiğini biliyorsunuzdur.

KabTV’den, “Yeni Bir Yaşam”, 24.3.2014

Filed under: Bayramlar - Yorum yapılmamış→

Matsa “Bina ekmeği”nin yendiği seviyeyi sembolize eder. Bu da Bina, ihsan etme seviyesinden gelir. Hala Malhut seviyesinde olmamıza ve yükselebilmekten yoksun olmamıza rağmen, mümkün olduğu kadar fazla şekilde ihsan etme hareketlerini uygulamayı ve birbirimiz ile bağ kurmayı denemeliyiz.

Bizler başarılı olamayacağımızı kesin olarak bilsek de, bu fark etmez. Bizler yine de bu hareketleri devam ettirmeliyiz çünkü o hareketler üst ışığı bize doğru çeker ve ardından bizim ”kurtuluş” dediğimiz ışık hareketini uygular.

İnsanın bu dünyadan çıkışı yani bencilce alma niteliğinden, egosundan, pragmatik bilgiden çıkışı muntazam şekilde değil, seviyelerin sırasına göre olur. Bu bütünüyle karanlıkta ve acele olan doğum sürecine benzer. Doğum esnasında ceninin baş aşağıya dönmesi, bir dünyadan diğer dünyaya geçmesi gerekir: annesinin içinden, kendi içsel seviyesine, dışsal dünyaya.

Bizim ruhumuz da kesinlikle aynı şekilde doğmuştur. İşte bu yüzdendir ki, başka hiç bir bayramın, bayram ziyafeti esnasında bu kadar kesin hareketler sırası yoktur. Genelde bizler yemeği ve şarabı kutsarız. Fakat Pesah yemeğinin (ibranicede seder) katiyetle uygulanması gereken bir sırası vardır. Çünkü insanın egosundan, dünyamızdan çıkışı budur. Nitekim manevi dünyanın algılanışını edinmek, daha yüksek bir boyut yani manevi doğum olarak nitelendirilen şey, bahsedilen genel kurallara göre gerçekleşmez.

Arzular çoğunlukla seviyelerin sırasına göre büyür: küçük seviyenin iki safhası (Katnut, Alef ve Bet), büyük seviyenin iki safhası (Gadlut, Alef ve Bet), birbirini takip eden içsel ve dışsal seviyeler ve yine yeniden: içsel ve dışsal. Yani başka bir deyişle, arzular ve Işık kademe kademe büyür.

Fakat doğum esnasında her şey sanki “yanlışmış” gibi, başka türlü şekilde meydana geliyormuş gibi gözükür. İşte bu sebepten dolayı Pesah yemeğine ”Seder” (sıra) adı verilir; bu özel bir sıra olup, ardışık büyüme kuralına göre değil, seviyelere göre tekabül eder.

“Mısır’dan çıkış” esnasında bizim şimdi deneyimlediğimiz seviye, bizim doğumumuzdur. Daha sonra doğmuş olan ruh büyümeye devam eder fakat gerçek bir “devrim” bu seviyede gerçekleşir. İşte bu yüzden Pesah yemeğinin bütünüyle sırası: “Kiduş” (kutsamak), “Urhats” (ellerin yıkanması), “Karpas” (yeşilliklerin tuzlu suya batırılması), “Yahats” (Matsa‘nın bölünmesi), “Magid” (Mısır’dan çıkışın hikayesi) ve devamı genel sıraya ilişkin şekilde, Işıklar ve arzuların karşılıklı ilişkilendirilmesi ile gerçekleşmez. Onlar büyümeye devam etmelilerdir.

Bu sebeple Mısır’da olunsa bile, bencilce arzularla, birbirimize karşı bencilce tavırlar içinde olsak ve kendimizi düşünsek bile (sonuçta  Firavun sizi yönetiyorsa), Firavun’un tüm gücüne rağmen, bunun üzerine yükselmek için elimizden gelen her hareketi yapmayı denemeli ve aramızdaki yeni bağı bulmamız gerekir. Mısır’ın dışında var olan bir bağı bulmamız gerekir. Bu gelecekteki kurtarılmaya doğru ayarı yapmak demektir.

18.4.2011 tarihli sabah dersinin 1.bölümünden, ”Bu Yehuda için”

Filed under: Bayramlar, Birlik, Maneviyat - Yorum yapılmamış→